Omschrijving

Amorfe hydrogel is een gelachtige, dik-visceuze massa welke een vochtig wondmilieu creëert. De gel bevat wateroplosbare elementen die veel wondvocht kunnen opnemen maar ook afgeven aan de wonde (60-99% water). Door zijn amorfe structuur bedekt deze gel het volledige wondbed. Zijn zachte maar efficiënte rehydraterende werking zorgt voor een snelle debridering van het necrotische weefsel. Door het kwetsbare granulatieweefsel vochtig te houden kunnen anderzijds epitheelcellen vrij migreren in de wonde en bekomt men een snellere wondheling. Hydrogel heeft een pijnstillend effect op de wonde door het afsluiten van de wonde en het afkoelend effect. Deze hydroregulerende gel realiseert een optimaal wondmilieu. Bepaalde combinatiehydrogels combineren de voordelen van een hydrogel met de eigenschappen van een toegevoegde molecule. Bij vochtige wonden kan de toegevoegde stof de overdaad aan exsudaat opnemen. Bij droge wonden wordt vocht afgegeven aan de wonde. Een enkele hydrogel wordt gecombineerd met groeifactoren, die een extra stimulans geven voor de wondgenezing.

Indicatie

• Bij zwarte wonde om droge necrose te verweken.
• Bij gele wonde om fibrinebeslag op te lossen.
• Bij rode wonde om het granulatieweefsel te beschermen tegen uitdroging.
• Bij wondinfectie wordt de hydrogel-behandeling best gecombineerd met het IV toedienen van antibiotica , in afspraak met de behandelende geneesheer.

Tegenindicatie

• 3de graads brandwonde
• anaërobe infecties

Eigenschappen

• Hydrogels zijn te gebruiken vanaf de necrolyse van necrotisch weefsel tot en met de vorming van granulatieweefsel.
• Hydrogels voldoen aan het vochtigheidsprincipe: Ze pompen vocht in de wonde .
• Combinatiehydrogels kunnen ook een overmaat aan vocht wegnemen. De bijgevoegde molecules kunnen in contact met de eiwitten in het wondvocht, van
  structuur veranderen en de vochtregulatie van de wonde verbeteren.
• Amorfe hydrogels werken debriderend en fibrinolytisch.
• Hypertone hydrogel, zoals Hypergel® van Molnycke werkt sterker debriderend door de hoge concentratie aan zout.
• Zuivere hydrogels stimuleren de wondgenezing niet, maar ze beschermen nieuw gevormd weefsel en ze kleven niet in de wonde. Ze hebben geen actieve werking.
• Combinatiegels kunnen daarentegen actief de wondheling gaan beïnvloeden en het natuurlijk wondgenezingsproces bevorderen.

Complicaties

• Verweking van de wondranden kan optreden. Dit is normaal en verdwijnt vlug na het verwijderen van het verband. Wondranden kunnen we beschermen tegen verweking met een uitgeknipte PU-film (eerst de huid goed drogen) of met een Melolin® compres waar eerst een venster is uitgeknipt (type vogelnestje). Ook kan Brocqpasta aan de wondranden aangebracht worden
• Bij vermoeden van infectie, wordt het verband met hydrogel dagelijks vernieuwd en is hydrogel enkel te gebruiken onder toezicht van de arts. De hydrogel-behandeling wordt dan best gecombineerd met het IV toedienen van antibiotica, in afspraak met de behandelende geneesheer .
• In bepaalde hydrogels is propyleenglycol (= PEG) aanwezig. Deze kan allergiserend werken.

Aandachtspunten

• De amorfe hydrogel bewaren op kamertemperatuur.
• Steeds losliggend weefsel wegknippen in de wonde.
• Verweking van de wondranden is normaal. Zolang er geen inkervingen optreden thv. de wondranden verdwijnt dit spontaan. Indien toch problemen, overstappen op een meer vochtabsoberend verband en eventueel de wondranden beschermen met een PU-film, Brocq-pasta of een Melolin®-verband.
• In principe wordt bij een necrotische en exsuderende wonde dagelijks een verbandwissel met hydrogel uitgevoerd. In de praktijk is de frequentie van verbandverwisseling afhankelijk van de hoeveelheid exsudaat die de wonde produceert.
• De gel kan gebruikt worden in combinatie met hydrocolloïden .
• Bij een oppervlakkige wonde een laag van minimum 5 mm aanbrengen.
• Bij een caviteit de wonde voor 2/3 opvullen.
• Bij een geïnfecteerde wonde een niet-occlusief verband aanbrengen (Melolin® verband) en dagelijks vernieuwen.
• Bij de eerste behandeling van een zwarte necrose, met een bistouri, inkervingen maken in de necrose.
• Hydrogels zijn gemakkelijk aan te brengen in de wonde. Afhankelijk van het merk zijn ze verpakt in een tube , zakje of applicator, waarbij de verpakking invloed heeft op het gebruiksgemak.
• Aandacht bij gebruik van combinatiegels: Wonden die weinig exsuderen kunnen te droog worden bij gebruik van combinatiegel, doordat er te weinig vocht wordt afgescheiden. Juiste keuze van de hydrogel is aangewezen.